Piąty Kongres Archiwów Społecznych
rusza w Lublinie 29 września 2023 r.
Już w najbliższy piątek, 29 września, w Lublinie oraz na platformie internetowej kongres.cas.org.pl, rozpocznie się V Kongres Archiwów Społecznych. Organizowane przez Centrum Archiwistyki Społecznej święto archiwistów społecznych i pasjonatów oddolnego zapisywania historii odbywa się w tym roku pod hasłem „Historia na głosy”, a jego tematem przewodnim jest historia mówiona. W wydarzeniu stacjonarnym weźmie udział 200 uczestników z całej Polski. Rejestracja do wirtualnego udziału w spotkaniu trwa do wyczerpania miejsc. Taką formę uczestnictwa w Kongresie wybrało już ponad 320 osób.
Kongres to trzy dni wypełnione spotkaniami, warsztatami i prezentacjami. Do uczestnictwa w wydarzeniu i wzajemnej inspiracji zaproszone zostały nie tylko osoby, które bezpośrednio angażują się w prace archiwów społecznych lub zbierają relacje historii mówionej, lecz wszyscy, którzy chcą rozpocząć zbieranie historii, choćby swoich bliskich czy sąsiadów. Trzydniowe lubelskie spotkanie pasjonatów i pasjonatek archiwów społecznych będzie się odbywać również w momencie, gdy 30 września obchodzony jest Dzień Archiwisty – święto ustanowione przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych w 2019 roku.
Tegoroczna edycja Kongresu Archiwów Społecznych poświęcona jest historii mówionej – zapisywaniu indywidualnych ludzkich losów, w których odbija się wielka historia, ale również – nie mniej ciekawa codzienność. Tysiące nagrań gromadzonych przez archiwa społeczne – historie lokalnych społeczności, pracowników i pracownic, środowisk twórczych – składają się na wielowymiarowy obraz przeszłości i teraźniejszości.
– Chcemy, aby nagrane opowieści nie milkły w zbiorach archiwów, lecz wybrzmiewały i zostały wysłuchane. Dlatego hasło Kongresu to „Historia na głosy”. Mamy też nadzieję, że wiele osób zainspiruje się, by po raz pierwszy sięgnąć po dyktafon – mówi Joanna Łuba, wicedyrektorka Centrum Archiwistyki Społecznej.
W ramach programu zaprezentują się archiwa społeczne, które specjalizują się w nagrywaniu i gromadzeniu relacji historii mówionej: tworzące się właśnie Ukraińskie Archiwum Społeczne Historii Mówionej, Białostocki Ośrodek Kultury – Centrum Ludwika Zamenhofa, Fundacja Animacja – Praga Gada, Fundacja Ośrodka KARTA, Fundacja Kultury Wizualnej Chmura oraz partner tegorocznego Kongresu Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN”.
Na uczestników i uczestniczki czeka również przegląd inspirujących projektów artystycznych i kulturalnych bazujących na historii mówionej oraz 20 różnych warsztatów, w ramach których uczestnicy – zarówno stacjonarni, jak i online, wezmą udział w zajęciach dotyczących m.in. sztuki opowiadania, wyzwań związanych z przeprowadzeniem wywiadu historii mówionej czy niezbędnego zaplecza technicznego.
W ramach wydarzenia odbędzie się również debata zatytułowana „Kiedy opowieści stają się historią?”. Jej uczestnicy będą szukali odpowiedzi na pytania: o czym warto opowiadać i jakie historie warto zachować? W rozmowie z Justyną Dżbik-Kluge wezmą udział Joanna Łuba – wicedyrektorka Centrum Archiwistyki Społecznej, Dorota Ogrodzka – reżyserka i pedagożka teatralna, Anna Wylegała – socjolożka z Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk oraz historyk i archiwista Webu Marcin Wilkowski.
Kongres to także okazja do poznania goszczącego wydarzenie Lublina, m.in. poprzez spacery tematyczne czy odwiedzenie ważnych dla tego miasta instytucji: Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN”, lubelskiego oddziału Archiwum Państwowego czy miejsca aktywizowania i integracji społecznej lublinian i lublinianek Baobab, prowadzonego przez Fundację Homo Faber. Wśród wydarzeń towarzyszących Kongresowi znajdzie się także oparty na historiach lublinianek spektakl „Spis kobiet” oraz spotkanie z Michałem Hochmanem – lublinianinem, nowojorczykiem, piosenkarzem, emigrantem Marca 1968 roku, którego relacja biograficzna znajduje się w archiwum Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN”. Zaproszenie, zarówno na spektakl jak i na spotkanie, skierowane jest nie tylko do zarejestrowanych uczestników Kongresu, lecz także do wszystkich zainteresowanych i do szerokiej publiczności.
W Kongresie można uczestniczyć stacjonarnie, w siedzibie partnera wydarzenia – Instytutu Nauk o Komunikacji Społecznej i Mediach Uniwersytetu Marii Curie‑Skłodowskiej i na terenie Lublina oraz online. Aby umożliwić udział w wydarzeniu jak największej liczbie uczestników, Centrum Archiwistyki Społecznej przygotowało specjalną platformę internetową kongres.cas.org.pl. Za jej pomocą użytkownicy będą mogli wziąć udział w wydarzeniach Kongresu niezależnie od miejsca, w którym się znajdują.
W celu wzięcia udziału w V Kongresie Archiwów Społecznych należy zarejestrować się na stronie www.kongres.cas.org.pl. Aktualnie prowadzone są zapisy uczestników online, które potrwają do wyczerpania miejsc.
Większość wydarzeń Kongresu będzie tłumaczona na język ukraiński oraz Polski Język Migowy. Udział w Kongresie jest bezpłatny.
Więcej informacji: https://cas.org.pl/wydarzenia/historia-na-glosy-v-kongres-archiwow-spolecznych/
