Poruszająca opowieść o Śląsku Cieszyńskim, o życiu na styku kultur i przemian obyczajowych, związanych z modernizacją społeczeństwa, ale przede wszystkim o ciężkim doświadczeniu kobiet, na których barkach dosłownie i w przenośni spoczywa troska o przetrwanie rodziny.

Olga Wróbel,”Kurzojady” 

Karwina, śląska kolonia górnicza, przełom XIX i XX wieku. Stary świat wkrótce odejdzie, a nowy wykuje się w ogniu wojny. W 1894 roku tragedia w kopalni zabierze życie ponad 230 mężczyzn i sprawi, że historia Karwiny stanie się w dużej mierze historią kobiet, w tym Barbary, Julki i Franciszki.

„Krzywy kościół” to czeski bestseller, sprzedany w niemal 500 tysiącach egzemplarzy. To powieść o Ślązakach, Czechach, Polakach, ludziach pogranicza. To także książka o tożsamości, pamięci, godzeniu (i niegodzeniu) się z losem oraz o relacjach polsko-czeskich.

Karin Lednická urodziła się w 1969 roku w Karwinie, dorastała w Hawierzowie, a obecnie mieszka w Ostrawie. Można więc powiedzieć, że całe życie spędziła w regionie, którego historii poświęca swoją twórczość literacką. Zadebiutowała w 2020 roku pierwszą częścią trylogii Šikmý kostel (pol. Krzywy kościół), kolejne części ukazały się w latach 2021 i 2024. W 2022 roku opublikowała dramat dokumentalny Životice: obraz (po)zapomenuté tragedie. Za swoje książki otrzymała wiele nagród zarówno od krytyków, jak i czytelników; w 2021 roku Instytut Badań Reżimów Totalitarnych uhonorował ją Nagrodą za Wolność, Demokrację i Prawa; w 2024 roku prezydent Republiki Czeskiej odznaczył ją Medalem Za Zasługi Pierwszego Stopnia.

Warszawa jest daleko, Praga jest daleko a Bóg wysoko – tak od zawsze mówiono w Karwinie, mieście, które węgiel stworzył a potem wymazał z powierzchni ziemi. Karin Lednická przywraca pamięć o nim i ludziach, którzy je tworzyli. Krzywy kościół to opowieść o rewolucji przemysłowej, o kopalniach i o rodzącej się świadomości narodowej Czechów i Polaków i sporze o Zaolzie. Wielką historię Karin Lednická buduje z historii pozornie małych; tych, których badacze zwykle pomijają, z opowieści kobiet – wdów po górnikach i górniczych sierot. To narracja, której zwykle nie znajdziecie w naukowych opracowaniach i podręcznikach. Prawdziwa kronika powieściowa utraconego miasta. Miasta, z którego do czasów współczesnych pozostał tylko tytułowy Krzywy kościół.

Jakub Medek, „Czechostacja”

„Krzywy kościół” to wzruszająca opowieść o dawnej społeczności Zagłębia Ostrawsko-Karwińskiego, o codziennym życiu biednych górniczych rodzin i przede wszystkim o przyjaźni oraz solidarności kobiet z ludu. Warto sięgnąć po tę książkę także dlatego, by dowiedzieć się m.in., jaką rolę w rozwoju tamtejszych górniczych miasteczek odegrały kobiety i dzieci, dowiedzieć się, jaką wartość miała wtedy sól, że w ówczesnym świecie kobiety nie mogły przebywać w szynku, czym była melta, dlaczego należało ścinać kwiaty róż zanim zamieniły się w owoce. Wielu czytelników w trakcie lektury będzie zadawać sobie pytania na temat losu: czy pochodzenie determinuje nasze życie? Czy można je zmienić na lepsze? Jak przetrwać po tragedii? Bardzo polecam.

Wioletta Grzegorzewska