• SOR to skrót od Szpitalny Oddział Ratunkowy. Jak sama nazwa wskazuje, to miejsce, gdzie ratuje się życie.

• W pierwszej połowie 2025 roku do szpitalnych oddziałów ratunkowych na Lubelszczyźnie zgłosiło się ponad 133 tysięcy osób.

• Warto wiedzieć, jak działa SOR, w jakich sytuacjach trzeba tam jechać, a kiedy warto skorzystać z pomocy placówek Nocnej i Świątecznej Opieki Zdrowotnej

W szpitalnych oddziałach ratunkowych udzielana jest pomoc pacjentom w stanach nagłego zagrożenia życia i zdrowia.

W województwie lubelskim jest 17 szpitalnych oddziałów ratunkowych. Od stycznia do czerwca tego roku ponad 133 tysiące pacjentów skorzystało z pomocy SOR. W tym było ponad 25 tysięcy dzieci – mówi Małgorzata Bartoszek, rzecznik prasowy Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia

Kiedy udać się na SOR?

Szpitalny Oddział Ratunkowy jest dla pacjentów w stanie nagłego zagrożenia zdrowia lub życia.

Zgłoś się na SOR, jeśli:

• doznałeś urazu, uległeś wypadkowi (np. zranienie, złamanie)

• nagle źle się poczułeś i podejrzewasz zawał, udar, masz duszności i problemy z oddychaniem

• występuje u Ciebie krwawienie z przewodu pokarmowego lub dróg moczowych

• przychodnia nie może udzielić Ci pomocy, a Twój stan wskazuje na to, że nie możesz czekać.

Przyjęcie na SOR

W przypadku SOR o kolejności przyjęć pacjentów nie decyduje kolejność zgłoszenia. Personel medyczny przeprowadza tzw. triaż, czyli ocenia stan zdrowia danej osoby. W trakcie triażu pacjent jest przydzielony do jednej z pięciu kategorii, w zależności od tego, jak pilnej pomocy potrzebuje. Kategorie pacjentów oznaczane są kolorami: czerwony, pomarańczowy, żółty, zielony i niebieski. W pierwszej kolejności przyjmowani są pacjenci, których stan jest najcięższy.

Kolor zielony i niebieski otrzymują pacjenci, których stan zdrowia jest mniej poważny, np. z drobnymi urazami, czy bólem, który nie ma ostrego charakteru. Czas oczekiwania tych pacjentów na konsultację na SOR może być dłuższy, ponieważ w pierwszej kolejności przyjmowani są pacjenci, którzy pilniej potrzebują pomocy medycznej.

— W I półroczu tego roku blisko 83 tys. przyjętych pacjentów, pracownicy medyczni podczas tzw. triażu przyznali niski albo najniższy priorytet przyjęcia (zielona i niebieska kategoria triażu). Oznacza to, że aż 61 proc. wszystkich chorych w ich ocenie nie wymagało natychmiastowej interwencji medycznej i mogło poczekać na kontakt z lekarzem od 120 do 240 minut lub dłużej. Najwyższy, czerwony priorytet, przyznano 0,97 proc. pacjentów. Tacy chorzy natychmiast trafiają pod opiekę lekarza. W przypadku pozostałych osób uznano, że musi to nastąpić do 10 minut (pomarańczowa kategoria triażu) albo do godziny (żółta kategoria triażu) — podkreśla Małgorzata Bartoszek, rzecznik prasowy Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia

Kiedy NIE korzystać z SOR?

Trzeba pamiętać, że szpitalny oddział ratunkowy nie zastępuje lekarza podstawowej opieki zdrowotnej ani lekarza specjalisty. Lekarze SOR mogą kierować wyłącznie na badania i konsultacje niezbędne ze względu na stan pacjenta i tylko takie, które są bezpośrednio związane z przyczyną zgłoszenia na SOR – wyjaśnia Małgorzata Bartoszek. Pobyt na SOR ma na celu diagnostykę i ustabilizowanie funkcji życiowych pacjenta. Następnie pacjent jest wypisywany albo przyjmowany na odpowiedni oddział szpitalny – dodaje.

Na SOR nie wydaje się:

• recepty na stosowane przewlekle leki

• zwolnienia lekarskiego

• skierowania do sanatorium

• oraz innych zaświadczeń i druków medycznych niezwiązanych ze stanem nagłego zagrożenia zdrowotnego.

Dlatego w przypadku łagodnych objawów choroby w pierwszej kolejności trzeba udać się do placówki Podstawowej Opieki Zdrowotnej (POZ) lub Nocnej i Świątecznej Opieki Zdrowotnej.

Gdzie szukać pomocy w przypadku nagłego zachorowania, czy zaostrzenia objawów choroby przewlekłej

Każda osoba ubezpieczona może skorzystać z bezpłatnej opieki medycznej u swojego lekarza Podstawowej Opieki Zdrowotnej, czyli POZ. Jeżeli przebywamy na wakacjach czy poza miejscem zamieszkania, każdy pacjent ma prawo udać się do dowolnej, najbliższej poradni POZ i otrzymać pomoc bez składania nowej deklaracji wyboru lekarza. W godzinach nocnych, w weekendy oraz święta opiekę przejmują lekarze dyżurujący w punktach nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej – wyjaśnia Małgorzata Bartoszek.

Placówki te przyjmują od poniedziałku do piątku w godzinach od 18:00 do 8:00 oraz przez całą dobę w dni ustawowo wolne od pracy oraz w święta. W województwie lubelskim jest 27 punktów nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej. Nie obowiązuje rejonizacja i nie jest potrzebne skierowanie. Lista adresów i telefonów jest dostępna na stronie Lubelskiego Oddziału NFZ .

Poradnik pacjenta

Narodowy Fundusz Zdrowia w Poradniku Pacjenta wyjaśnia jak funkcjonują szpitalne oddziały ratunkowe i gdzie szukać pomocy w sytuacji pogorszenia stanu zdrowia.

Poradnik Pacjenta to praktyczny przewodnik po systemie ochrony zdrowia z perspektywy pacjenta. Pisany prosto i konkretnie. Wszystkie poradniki dostępne są na stronie https://www.nfz.gov.pl/dla-pacjenta/poradnik-pacjenta/