Efekty polsko-brytyjskiej współpracy
na festiwalu Wschód Kultury – Inne Brzmienia 2025
Podczas tegorocznej edycji festiwalu Wschód Kultury – Inne Brzmienia, który odbędzie się w Lublinie w dniach 3–6 lipca, publiczność zobaczy efekty współpracy organizatorów z Cryptic Glasgow i szkockim festiwalem Sonica realizowanej w ramach UK/Poland Season 2025. W Lublinie zaprezentowane zostaną plenerowe instalacje dźwiękowe, audiowizualny koncert nawiązujący do podboju kosmosu i XVIII-wiecznej poezji oraz wspólny lubelsko-szkocki projekt muzyczny, bazujący na lokalnych tradycjach wokalnych.
UK/Poland Season 2025 to nowy rozdział w relacjach kulturalnych między Polską i Wielką Brytanią. Jego celem jest ożywienie dialogu, pogłębienie współpracy oraz umocnienie więzi artystycznych i społecznych. Dla widowni w Polsce i w Wielkiej Brytanii Sezon stwarza niepowtarzalną okazję, by poznać najciekawsze talenty artystyczne obu państw – od kina i teatru, poprzez sztuki wizualne i design, aż po muzykę. Wydarzenia w Polsce są organizowane i finansowane przez British Council, natomiast za program w Wielkiej Brytanii odpowiadają Instytut Adama Mickiewicza, Instytut Kultury Polskiej oraz British Council. Organizacja Sezonu w Wielkiej Brytanii nie byłaby możliwa bez wsparcia Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Polsce.
Centralne miejsce w programie Sezonu zajmuje temat migracji, nawiązujący do wieloletniej obecności Polaków i Polek w Wielkiej Brytanii oraz współczesnej roli Polski jako bezpiecznej przystani dla osób z Ukrainy i Białorusi. Artyści i artystki z tych krajów, którzy żyją obecnie i tworzą w Polsce, stali się ważnym elementem rodzimej sceny kulturalnej – ich twórczość odzwierciedla otwartość i różnorodność, które zarówno Sezon jak i festiwal Wschód Kultury – Inne Brzmienia pragnie promować.
W ramach prezentacji będącej częścią UK/Poland Season 2025 w Lublinie zobaczymy następujące projekty:
>>> Ela Orleans – mieszkająca w Glasgow i Paryżu polska kompozytorka i artystka audiowizualna. Jej zainteresowania i aktywność zawodowa obejmują tak szerokie spektrum jak: projekty audiowizualne, współczesne multimedia, komponowanie dla świata filmu, telewizji czy też opery, udział w wystawach sztuki współczesnej, pracę akademicką, aż po granie regularnych koncertów. Ma na koncie występy w tak prestiżowych miejscach jak choćby nowojorska MoMA, brytyjskie TATE Modern, biennale w Wenecji czy festiwal Sonica Glasgow. W Lublinie artystka zaprezentuje innobrzmieniowej widowni jeden ze swoich czołowych projektów – słynny Night Voyager oparty muzycznie na brzmieniu syntezatora, thereminu, skrzypiec i wokalu, którym towarzyszą archiwalne nagrania NASA z misji księżycowej Apollo z 1969 roku. Artystka połączyła emocje astronautów z fragmentami „Night Thoughts”, zbioru rozbudowanych poetyckich rozważań napisanych przez Edwarda Younga w 1742 roku. Orleans skupia się tu na szerszym znaczeniu księżycowej podróży i eksploracji przez Younga śmiertelności, czasu i ludzkiej głupoty. Choć obecnie zapomniana, „Night Thoughts” została nazwana w swoim czasie „najwspanialszą i najbogatszą poezją, jaką kiedykolwiek stworzył ludzki geniusz”.
>>> Dopey Monkey i goście – szkocki zespół stworzony przez Martina Lee Thomsona (eufonium) i Danielle Price (tuba). Muzycznie oscyluje on pomiędzy funky, jazzem i muzyką eksperymentalną a folkiem i klasyką. Duet chętnie wykracza też poza tradycyjne granice związane z ich instrumentami. Od momentu powstania w 2015 roku niestrudzenie bada nie tylko własne możliwości, lecz także tworzy projekty oparte o różne media i formy wykonawcze. Występy szkockiej grupy niejako z założenia są niestandardowe i podkreślają dociekliwą dynamikę poszukiwań artystycznych. Na potrzeby festiwalu Wschód Kultury – Inne Brzmienia oraz sezonu artystycznego UK/Poland 2025, Dopey Monkey powołał do życia specjalny projekt z lubelskimi artystkami z grupy Zielona Girlanda oraz multiinstrumentalistą Tomaszem Graczykiem.
Po wspólnych warsztatach w 2024 roku artyści i artystki stworzyli wyjątkowy spektakl łączący gatunki muzyczne, inspirowany muzyką ludową, naturą i tradycją opowiadania historii. Oprócz brzmień tuby i eufonium zawiera on dźwięki saksofonu tenorowego i sopranowego oraz wokale.
Podczas Innych Brzmień nasza polsko-szkocka ekipa zaprezentuje występy typu pop-up w różnych miejscach w Lublinie. W przeciwieństwie do tradycyjnych występów ulicznych, formacja przemieszczać się będzie z przenośną „przestrzenią koncertową”, inspirowaną miejscami wytchnienia takimi jak bothie (podstawowe schronienie, zwykle niezamykane i dostępne dla każdego do bezpłatnego użytku, charakterystyczne dla odległych górskich obszarów Szkocji, północnej Anglii, Ulsteru i Walii) i kaplice. Widzowie są zaproszeni do zatrzymania się, wejścia do środka i doświadczenia bogatych pejzaży dźwiękowych w intymnym otoczeniu.
>>> Sing the Gloaming – instalacja wizualno-dźwiękowa, której autorami są profesor Simon Kirby i artyści/muzycy Tommy Perman i Rob St. John. Punktem wyjścia do tego niesamowitego projektu jest słowo „ghlei” – pradawny wyraz, używany już 5000 lat temu, oznaczający światło. Od tego słowa wywodzi się szereg pokrewnych nazw, w tym m.in. tytułowy gloaming (zmierzch). „Sing the Gloaming” to seria rzeźb dźwiękowych, umieszczonych w otwartej, zielonej przestrzeni. Dźwięki oraz wokalizy (śpiewane przez czołówkę szkockich wokalistów i wokalistek – Aidan Moffat, Emily Scott, SHHE, Hanna Tuuliki and Andrew Wasylyk), wykorzystywane w tej pracy znakomicie grają z otaczającą instalację przyrodą, gwarantując widowni oryginalne, artystyczne przeżycie. To projekt poświęcony światłu, językowi i krajobrazowi, który zachęca odbiorców do odkrywania świata dźwięku we własnym tempie.
Podczas festiwalu, oprócz możliwości obcowania z instalacją, można będzie też wysłuchać prezentacji na temat procesu twórczego, którą wygłosi Rob St. John.
Kogo jeszcze usłyszymy na Innych Brzmieniach?
Przypomnijmy, że w zeszłym miesiącu organizatorzy Innych Brzmień ogłosili pierwszych artystów i artystki, którzy wystąpią w tym roku na festiwalu. Są to:
Voivod – legendarna metalowa grupa z Kanady, grająca nieprzerwanie od 1982 roku. Voivod zajmuje ważne miejsce w historii światowego thrash metalu. Prawdziwy przełom przyszedł jednak kilka lat później, kiedy artyści zrobili zwrot w stronę metalu progresywnego, stając się jednym z najważniejszych zespołów w historii tego gatunku.
The EX – pochodząca z Niderlandów ikona europejskiej kontrkultury i jeden z czołowych, punkowych kolektywów w dziejach muzyki alternatywnej.
A Place to Bury Strangers – słynne amerykańskie trio grające alternatywnego rocka z elementami noise, shoegaze, post punka czy też free improv.
The Messthetics & James Brandon Lewis – instrumentalne trio z USA, powołane do życia przez muzyków legendarnej formacji Fugazi, które tym razem zaprosiło do współpracy znakomitego saksofonistę i kompozytora Jamesa Brandona Lewisa.
PETBRICK – niesamowity duet tworzony przez Wayne’a Adamsa, szefa londyńskiego Bear Bites Horse Recording Studio oraz Iggora Cavalerę, czyli kultowego perkusistę, znanego choćby z Sepultury czy Cavalera Conspiracy.
Maria W. Horn – pochodząca ze Szwecji artystka i kompozytorka, dla której dźwięk jest punktem centralnym twórczych poszukiwań.
Butch Kassidy – post-rockowa załoga z Londynu będącą jedną z największych europejskich nadziei na scenie mocnej muzyki gitarowej.
O festiwalu Inne Brzmienia
Każdego roku festiwal Wschód Kultury – Inne Brzmienia zaprasza w muzyczną podróż do krainy dźwięków, które wymykają się schematom, zachęca do odkrywania artystów i artystek, którzy przesuwają granice gatunków, mówią o ważnych sprawach albo po prostu – dostarczają widowni emocji i doświadczeń, które zostają w głowie i ciele na długo po wybrzmieniu ostatniego akordu.
W świecie, gdzie festiwale muzyczne często stają się zakładnikami wskaźników popularności i prezentacji jednorocznych gwiazd, Inne Brzmienia to przestrzeń dla poszukiwaczy i poszukiwaczek, dla tych, którzy pragną autentycznych wrażeń i muzycznych olśnień. To bezpieczna przystań dla osób kochających muzykę i okazja do spotkań z artystami i artystkami z całego świata, dla których muzyka jest ważną formą wypowiedzi.
To 18. edycja organizowanych przez Warsztaty Kultury lubelskich Innych Brzmień i 12. w ramach Wschodu Kultury, czyli projektu realizowanego przez Narodowe Centrum Kultury ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz przez 3 miasta wschodniej Polski – Lublin, Białystok i Rzeszów.
Wstęp na festiwal niezmiennie jest bezpłatny, a kolejne ogłoszenia już niebawem!
Więcej informacji na temat festiwalu można znaleźć na: www.innebrzmienia.eu oraz https://nck.pl/projekty-kulturalne/projekty/wschod-kultury
Wschód Kultury – Inne Brzmienia
3–6 lipca 2025
Lublin, Błonia pod Zamkiem
Wstęp na wydarzenie jest wolny.
Organizatorzy festiwalu: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Narodowe Centrum Kultury, Miasto Lublin, Warsztaty Kultury w Lublinie.
Festiwal Wschód Kultury – Inne Brzmienia działa na rzecz równości płci w branży muzycznej w sieci Keychange.
