Dzień Pamięci o Holokauście
19 kwietnia 2024 r.
19 kwietnia, w Dzień Pamięci o Holokauście i przeciwdziałaniu zbrodniom przeciwko ludzkości, Państwowe Muzeum na Majdanku zaprasza na dyskusję poświęconą powojennym losom Żydów lubelskich.
Rozpocznie się ona w piątek o godzinie 17.00 w Centrum Obsługi Zwiedzających. Wcześniej, o godzinie 12.00, pracownicy Muzeum i wszyscy, którzy zechcą upamiętnić ofiary Holokaustu, złożą kwiaty przy Pomniku-Bramie.
W debacie zatytułowanej „Powojenne losy ocalałych Żydów lubelskich” udział wezmą dr Jakub Chmielewski z Państwowego Muzeum na Majdanku oraz dr hab. Adam Kopciowski z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Historycy odpowiedzą na pytania dotyczące m.in. powojennej rzeczywistości, jakiej znaleźli się Żydzi w Lublinie i na Lubelszczyźnie. Rozmowę poprowadzi Paulina Pętal z Państwowego Muzeum na Majdanku. Spotkanie odbędzie się w formule stacjonarnej, ale będzie również transmitowane on-line.
Przed wybuchem II wojny światowej Lublin zamieszkiwała jedna z największych społeczności żydowskich w Polsce, a co trzeci obywatel tego 120-tysięcznego miasta był Żydem. Znajdowało się tu wiele żydowskich szkół, synagog, instytucji społecznych, małych warsztatów i sklepów oraz zakładów przemysłowych. Kwitło żydowskie życie polityczne i kulturalne.
Wraz z zajęciem przez Niemców miasta liczba około 40 tysięcy żydowskich mieszkańców Lublina zwiększyła się o kilka tysięcy osób – uciekinierów z zachodnich części kraju bądź przymusowych przesiedleńców. 24 marca 1941 roku Niemcy utworzyli w Lublinie „zamkniętą dzielnicę żydowską” – getto. Wszyscy zamieszkali w mieście Żydzi musieli osiedlić się w dzielnicy Podzamcze, skąd w marcu i kwietniu 1942 roku większość z nich wywieziono do obozu zagłady w Bełżcu. Pozostałych w Lublinie Żydów przeniesiono do getta szczątkowego utworzonego w peryferyjnej dzielnicy Majdan Tatarski. Również ono zostało ostatecznie zlikwidowane 9 listopada 1942 roku, zaś jego mieszkańcy uśmierceni w obozie na Majdanku oraz w masowych egzekucjach w pobliskim lesie krępieckim.
Trudno oszacować, ilu lubelskim Żydom udało się przeżyć Zagładę. Na początku sierpnia 1944 roku w mieście mieszkało około 300 Żydów, z których zaledwie 15 to przedwojenni lublinianie.